«معجزه آبخیزداری»|برداشت ۳.۸ تن علوفه دامی در هکتار در شرایط خشکسالی شدید در دل کویر

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی بصیرت، «پرونده معجزه آبخیزداری»؛ طرح‌های آبخوانداری و پخش سیلاب از دانش و فناوری‌های منحصربفرد ایرانیان است که توسعه آن می‌تواند موجب حاصلخیزی خاک و موجب رونق تولید و جهش تولید در بخش کشاورزی حتی در شرایط خشکسالی شدید شود. پخش سیلاب به شیوه علمی برای اولین بار در ایران در ایستگاه تحقیقات سیلاب گربایگان فسا در عرصه‌های بیابانی توسط دکتر آهنگ کوثر به اجرا درآمد و تاکنون در بسیاری از نقاط ایران طرح آبخوانداری و پخش سیلاب مورد بهره برداری قرار گرفته است. طبق بررسی‌های انجام شده تاکنون ۳۷ ایستگاه تحقیقاتی پخش سیلاب در سراسر کشور به همت پژوهشکده آبخیزداری در حال اجرا است که سه ایستگاه تحقیقاتی آبخوانداری و پخش سیلاب در استان یزد واقع است. درباره دستاورد‌ها و عملکرد ایستگاه‌های تحقیقاتی آبخوانداری و پخش سیلاب استان یزد، گفتگوی تفصیلی با دکتر جلال برخورداری استادیار پژوهشی بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری و پژوهشگر مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد انجام دادیم.

اهم مطالبی که دکتر جلال برخورداری در این مصاحبه بدان اشاره کردند به شرح زیر است:

ایستگاه‌های آبخوانداری و پخش سیلاب یزد با اهداف مختلفی از جمله کنترل سیل و رسوب، تغذیه سفره‌های آب زیرزمینی و افزایش تولید علوفه مراتع طراحی و اجرا می‌شوند.
بیش از ۱۰۰۰۰ هکتار عرصه پخش سیلاب اجرا شده در سطح استان یزد وجود دارد.
در سال آبی گذشته که از کم بارش‌ترین سال‌ها در استان یزد و کشور بود، اندازه گیری‌های تولید علوفه نشان داد که بطور متوسط ۳.۸ تن در هکتار علوفه خشک خارشتر در شرایط خشکسالی شدید قابل استحصال است.
در سال اول اجرای طرح تولید اقتصادی علوفه دامی با آبیاری سیلابی (آبخوانداری)، با توجه به سیلگیری مناسب، تا ۸ تن در هکتار علوفه خشک خارشتر برداشت شد.
یکی از راهکار‌های جهش تولید علوفه دامی، بازطراحی سایت‌های متعدد آبخوانداری و پخش سیلاب در کشور است.
عرصه‌های زراعت سیلابی نه مزرعه کشاورزی هستند که بهره بردار حق هرگونه دست کاری داشته باشد ونه جزو مراتع است که قوانین شدید آن حاکم باشد.
در اینجا نظر مخاطبان را به گفتگوی تفصیلی با دکتر برخورداری جلب می‌نماییم:

تسنیم: آقای دکتر به عنوان اولین سوال بفرمایید در استان یزد چند ایستگاه آبخوانداری و پخش سیلاب وجود دارد و اراضی تحت پوشش آبخوانداری و پخش سیلاب در این ایستگاه‌ها چقدر است؟

برخورداری: در استان یزد سه ایستگاه آبخوانداری میانکوه مهریز، سیریزی بافق و هرات در قالب پروژه ملی آبخوانداری کشور که توسط پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری کشور اجرا می‌شود وجود دارد که وسعت تقریبی این سه ایستگاه حدود ۱۰۰۰ هکتار است. مدیریت و بهره برداری از این ایستگاه‌ها جهت پایش داده و اجرای طرح‌های تحقیقاتی در اختیار بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد می‌باشد. علاوه بر این ۱۰۰۰ هزار که به عملیات آبخوانداری و پخش سیلاب اختصاص داده شده است، حدود ۱۰ برابر این سطح نیز توسط اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان یزد عملیات پخش سیلاب با الگو برداری از طرح آبخوانداری اجرا شده است؛ لذا بیش از ۱۰۰۰۰ هکتار عرصه پخش سیلاب در سطح استان یزد اجرا شده وجود دارد.